Upacaratijd

Het is er dan toch van gekomen: de 21e is ons huis ingezegend.

Die datum was afhankelijk van twee zaken, nl. de aankomst van vader en zus Herfkens en dan nog een “auspicious day”: een dag die volgens de Balinese kalenders geschikt is voor een dergelijke ceremonie. De 20e kwam de familie aan, de 21e was een hele, hele goede dag dus vooruit maar: direct zouden ze in het diepe worden gegooid.

Om te beginnen de aankomst: met een uur vertraging kwamen Hans en Saskia vanuit Doha aan, na een totale reis van 24 uur. Nog redelijk fit eigenlijk. Ceremonie-kleding kopen hoefde gelukkig niet meer, we hadden het voor Hans al geregeld en voor Saskia had Stef nog een sarong met kebaya. Maar omdat ’s morgens om 7 uur de eersten al op de stoep zouden staan en de ceremonie om 8 uur zou beginnen (volgens de Balinese planning dan, dus dat kan best een paar uur later zijn maar je weet het nooit) hadden ze nou niet echt een lange nacht voor de boeg.

De middag van de 20e waren de voorbereidingen al begonnen. ’s Moergens is Stef met Elise een sarong en kebaya voor de laatste gaan kopen. Geheel tegen de zin van Elise, want een sarong is een jurk en daarom bweeeegh en je hebt ze niet eens met doodskop-motief etc. etc. Maar goed: ze kwamen terug met een sarong (zwart) en een kebaya (zwart) en Elise met een wolkje boven haar hoofd (zwart).

En ’s middags zaten we gezellig op het terras te OH-en met Judith en Roel (Judith is één van mijn dierbare ex-trainees, Roel haar vriend) toen Komang binnenkwam.....overal kwamen tafels te staan, in de tuin werd een podium gebouwd voor de pedanda (priester) en de offers kwamen met een vrachtwagen. Een VRACHTwagen, helemaal vol en nòg was het niet genoeg; de rest zou gebracht worden met brommers.

De 21e dus vroeg op - ik ben niet eens met Chica naar het strand geweest want Wayan, de neef van Komang en degene die ons met hem in contact heeft gebracht, stond al aan de deur toen wij buiten kwamen. Daarna alle tantes van Komang en zijn vrouw, die samen met Made (de man van onze Nyoman), Kayun en Nyoman de zaken in gereedheid brachten. En wie schetste onze verbazing toen klokslag 8 uur (nou ja, kwartiertje later) de pedanda al verscheen?

Hij was er al voordag het gamelan-orkest binnenkwam – gelukkig stellen die hun instrumenten sneller op dan Rammstein, sound checken daar doen ze niet aan en het repertoire is bekend. En nee, wij spelen geen verzoeknummers meneer. Kortom: na een openingsnummer om de vingers los te krijgen ( ik meende “Huilen Is Voor Jou Te Laat” te herkennen) gingen ze los.

De pedanda ook en het blijft iedere keer weer leuk om te zien hoe ontspannen die ceremonies hier gaan, in vergelijking met de kerkdiensten etc. in België en Nederland. Iedereen kletst gezellig met elkaar, eet en drinkt, er wordt getelefoneerd en ge-SMSt, de pedanda bidt en doet interessante dingen met bloemen en water, hij luidt ook een belletje maar dat hoor je niet omdat de gamelan inmiddels goed warm is gedraaid en op vol volume “Kom Uit De Bedstee Mijn Liefste” heeft ingezet.

Maar ineens moesten wij ook optreden. Ik moest een vuurtje stoken naast de pedanda, waarna Stef en ik voor onze tempel (Penunggun Karang) met wierook en heilig water (tirta) aan de gang gingen. Ook mocht ik de gaten in de tempel onder en boven vullen met offers en met wierook en tirta. Die offers hebben we daar op onze bolletjes naartoe gebracht, ze zijn eerst drie keer om de tempel gedragen voordat ze er dan toch eindelijk in verdwenen.

Even rust (de gamelan speelde inmiddels iets van Mantovani) en toen mocht ik met een kulkul mijn legendarische ritmegevoel demonstreren: drie rondjes luid trommelend en gevolgd door dames met offers rond de offers lopen die later in die enorme kuil in de tuin zouden worden gestopt.

Daarna Stef en ik samen op de knieën voor de tempel, samen met Komang en zijn zoontje en met een paar vrouwen, om weer met water, bloemen en wierook te bidden – althans: dat deed de pedanda, wij zaten daar met gevouwen handjes bij.

En vervolgens (onder begeleiding van “Bij Ons Staat Op De Keukendeur”) mocht ik weer kulkullen, maar nu rond de hele tuin. Drie keer. Stef ging deze keer gezellig mee, en sleepte een paar - gelukkig dode – kippen achter zich aan, die op een bamboe-staketsel waren opgespannen. Ik weet nu waar die Romeinen hun ideeën van kruisiging vandaan hebben.

Wayan, Komang en nog wat mannen sloegen de boze geesten dood die door mijn virtuoze percussie werden aangetrokken en Stef veegde hun lijken op (van die geesten dus); wij werden gevolgd door dames met offers op hun hoofd.

De kippen en een eend gingen vervolgens in De Kuil.

Daarna moest ik in diezelfde kuil (maar ik mocht er later gelukkig wel weer uit) om offers op de vier windstreken te leggen. Dat kwam heel nauw, niet alleen de positie maar ook de richting van plaatsing bleek erg belangrijk te zijn. Toen ik eruit was, werd de rest van de offers er gewoon los in gestort – verschil moet er zijn, nietwaar? Het orkest speelde “De Hoogste Tijd” en dat was het ook want de pedanda verdween pijlsnel naar zijn volgende gig (het is tenslotte een uitstekende ceremonie-dag dus zijn er veel ceremonies), de gamelan en wij sloegen aan de lunch en dat was het dan.

Ongeveer tweeëneenhalf uur duurde het gebeuren; volgens een strakke regie want ceremonies, dat kunnen ze hier. Direct na afloop stond de vuilniswagen ook voor de deur om de offer-resten op te halen – behalve de gebraden kippen en de babi guling, de enorme hoeveelheden fruit, krupuk, verzin het maar – die zijn allemaal verdeeld. Vanavond eten wij dus babi guling en kip en die babi guling is overigens de eerste die we eten die vergelijkbaar is met die van Michiel, Stefs broer. Heerlijk.

En ons huis wordt nu beschermd door de geesten. Dat geeft een veilig gevoel.