dinsdag 2 december 2008

Terug naar Tenganan

Maandag. Inderdaad terug naar Tenganan met Upe, Jos, Arjuna, Winda en Gede. Vandaag gaat Upe zijn filmmateriaal schieten.

Bij aankomst blijkt dat er al heel wat is voorbereid. We worden ontvangen in het kantoor van de kepala desa en voorgesteld aan de expert op het gebied van geringsing; een oudere man met het hilarische opschrift “bad spellers of the world: UNTIE!” op zijn trui.

Het programma van de dag: beelden van het voorbereiden van het weven, dan een interview met deze man, beelden van het weven zelf, interview met de kepala desa, nog wat shots van het dorp en inpakken.

Voor zij die niet weten wat geringsing en double ikat is: geringsing (letterlijk: “geen onheil/plaag”) is doek, alleen geweven in Tenganan. Het beschermt de drager tegen natuurlijk en bovennatuurlijk onheil. Geringsing heeft de kleuren rood, bruin en blauw; de laatste kleur wordt bereikt door indigo toe te voegen (dat gebeurt op het eilandje Lembongan), de andere kleuren worden gewonnen uit kemirie-noten.

Het kleuren van de draden duurt minimaal 3 maanden tot een half jaar – en dat is dan per kleur. Die tijd is nodig op goed te drogen; als daarna de kleur toch onvoldoende is, begint men gewoon weer opnieuw.

Dat kleuren is een precies werkje: het patroon van het uiteindelijke geringsing-doek wordt HIER bepaald!

Met andere woorden: zowel de draden van de schering (de draden die vanaf de wever gezien verticaal liggen op het weefgetouw) als van de inslag (de dwarsliggende, horizontale draden) bevatten nu al de kleuren die straks, als het weefsel klaar is, het patroon zullen vormen.

De wever (meestal: weefster) zet dus eigenlijk de puzzel in elkaar van het patroon dat al tijdens het verven van de draden is vastgelegd. Deze methode heet double ikat en wordt in drie dorpjes ter wereld toegepast: één in India, één in Japan en hier in Tenganan. De eerste twee dorpjes gebruiken zijde, het gebruik van katoen is uniek Tenganan.

Het zal duidelijk zijn dat het weven een precies werk is; geringsing is dan ook erg waardevol, temeer omdat de kleuren nog mooier worden naarmate het ouder wordt. We hebben (zie foto) doeken van honderden jaren oud, tot zo’n 500 jaar, mogen zien en ze zijn echt prachtig.

Daarnaast is het ook leuk om de “achterkant” van zo’n toeristisch dorp te zien: te zitten op plekken waar je normaal niet komt, te praten met de wereldlijke en de geestelijke leiders van de gemeenschap – we hebben de uitnodigingen om terug te komen voor verschillende speciale ceremonies al weer te pakken.

Enig nadeel: we hebben de hele dag niets gegeten of gedronken, geen tijd voor. Dat hebben we dus ’s avonds ingehaald, waarbij Arjuna uitgenodigd werd als gastdrummer door de band – een jam-sessie met de beste muzikanten van Bali, niet gering(sing)!


PS Er komen hier nog fotoos bij!

3 opmerkingen:

Anoniem zei

Oooh wat leuk en interessant allemaal!

Lieve groetjes!

Peter zei

Lieve Denise,

We hebben je waardevolle reactie in goede orde ontvangen en ook helemaal gelezen. Met name de laatste zinnen hebben veel bij ons losgemaakt. Het was zo duidelijk oprecht gemeend en recht uit het hart, dat we er helemaal confuus van waren. Stephanie heeft je epistel dan ook meerdere malen moeten lezen voor de kern van de boodschap volledig en in alle nuances tot haar doordrong.

We vinden het bijzonder fijn dat je de tijd hebt willen nemen om ons van je emotionele gesteldheid op de hoogte te brengen. Het is ons wederom duidelijk geworden dat als het gaat om het onder woorden brengen van de diepere gedachten van een mens, er maar één is die het zo treffend, zij het dan misschien een beetje uitgebreid, kan: dat ben jij.

Kortom: we zijn er stil van. En toch raken we er niet over uitgepraat. We kijken erg uit naar je volgende bijdrage - het is bijna een eigen weblog!

In dankbare aanbidding namens Stephanie (mijn vrouw), Robrecht (mijn zoon), Elise (mijn dochter) en Jeroen/Upe (die lummel),

Peter

Anoniem zei

hmf...

;-) Denise