Even bijpraten over onroerend goed

Alon alon vinden wij wel een belangrijk Balinees woord. Het betekent hetzelfde als het Indonesische “hati hati” en het betekent: voorzichtig.

Dat zijn we dan ook, zeker waar het zaken betreft van groot (financieel) belang, zoals het kopen van grond. Dat laatste is in Indonesië voor buitenlanders toch al onmogelijk; het “naakte eigendomsrecht” heet hier Hak Milik en dat is voorbehouden aan Indonesiërs. Je kunt dus hoog en laag springen, maar het volledig eigendom kun je hier niet verkrijgen tenzij je Indonesiër wordt.

En let op: een Indonesische die trouwt met een buitenlander, verliest dat recht tenzij ze voor het huwelijk huwelijkse voorwaarden heeft laten opmaken.

Als je hier dus iets koopt, koop je als buitenlander alle overige rechten (gebruik, bebouwing, verhuur etc.) van die grond en dat dan ook voor een in beginsel beperkte periode.

Die kun je vervolgens met handigheidjes praktisch onbeperkt verlengen, je kunt het Hak Milik door een Indonesiër laten kopen die je vervolgens met contracten en –vooral- een torenhoge hypotheek juridisch in de tang houdt, maar simpel is het niet.

En op Bali komt daar nog wat bij. Balinese vrouwen mogen geen land hebben, dat is voorbehouden aan mannen – en door de clan-structuur van de Balinese maatschappij kan een stuk grond meerdere eigenaren hebben. Iets kopen van de één kan betekenen dat je wel je geld kwijt bent. Maar nog steeds geen grond hebt omdat die andere 28 mensen ook nog eens betaald moeten worden.

Zoals een ervaren vriend van ons hier zei: “Zeker kun je redelijk rijk worden op Bali. Maar dan moet je steen-rijk komen.” Waarmee hij maar wilde aangeven dat er hier vele dromen zijn gesneuveld en mensen berooid en bestolen van Bali weer naar huis zijn gegaan.

En dat leek ons niet de bedoeling voor ons.

Dus hebben we, toen we grond konden kopen, besloten om een paar dingen te doen. Ten eerste: geen enkele vorm van aanbetaling, voordat is onderzocht of alle aspecten van die grond kloppen: mag er wel op gebouwd worden, is er geen hypotheek op, is de eigenaar wel de enige eigenaar etc. etc.

En ten tweede: dat door een echt goed bureau laten onderzoeken. Lijkt als je dit leest misschien simpel, maar geloof me: we hebben hier dingen gezien van buitenlanders die in vakantiestemming blindelings vertrouwen geven, ongelofelijk. Met als dieptepunt wel het stel dat onlangs vertrok en over een jaar terugkomt, met de gedachte dat op de rond die ze hebben gekocht (dwz hebben betaald) over een jaar een prachthuis staat omdat die zo aardige en vertrouwen wekkende verkoper heeft beloofd er één voor ze te bouwen.

Naïef? Och......als je weet dat in een straal van een kilometer van dat idyllische plekje wat ze “hebben” geen electriciteit en water aanwezig is, laat staan telefoon, moeten de goden flink aan hun basistaak: wonderen verrichten.

Maar goed: wij onze adviseur ingeschakeld, een echte notaris erbij (want ook die deugen lang niet allemaal) en wat bleek, toen deze de verkoper opzocht: de verkoper werd boos en stelde een ultimatum. Binnen drie dagen 10% voorschot anders gaat de deal niet door.....

....en laat hij nou niet de eigenaar zijn, maar als gevolmachtigde optreden van zijn...moeder...die als Balinese geen eigenaar KAN zijn....en zij heeft niet getekend omdat ze niet kan schrijven, dus is haar duimafdruk haar handtekening......die je terwijl iemand slaapt van haar kan afnemen, zo was ons al verteld...en hij heeft vijf zoons, die nog geen accoord hebben gegeven....maar die 10% wilde hij maar vast in de hand hebben, in depot bij de notaris was onvoldoende...

Kortom: het geld voor de adviseur leek ons uitstekend besteed: kost wat, maar hij heeft ons wel beschermd tegen een transactie die ons een berg geld zou hebben gekost en geen land opgeleverd. Want we hebben de deal afgeblazen. Mooie locatie, prachtige grond – maar niet voor ons bestemd.

Als je van plan bent om op Bali iets te kopen: doe jezelf een plezier en bespaar niet op advieskosten. Het is het dubbel en dwars waard. Hiernaast staat trouwens een link naar een interview met Rainy Hendriany, een notaris die het hele verhaal rond grondeigendom en mogelijkheden helder uit de doeken doet.

Maar goed, je kunt je voorstellen dat ik flink de pest in had. Dus sprong ik op de brommer om een paar Balinese kindertjes aan te rijden. Er zijn er tenslotte genoeg!

Tijdens mijn jacht op onoplettende kleuters kwam ik echter een schitterend stuk grond tegen.....en later nog een stuk...en nog een.....allemaal in Sanur. Een serene glimlach sierde mijn gebronsde knappe gelaat. Muziek begon spontaan te spelen. Vogels kwinkeleerden in het zwerk. Meisjes wierpen zich aan mijn voeten. De zon begon......o nee. Die deed het de hele dag al.

En mijn slechte humeur leefde zo lang als een sneeuwvlokje in de Balinese zon.

Dus misschien gaan we dan hier, in Sanur, maar iets doen. Zoals Willem, een van onze vrienden, gistermorgen zei achter een kop koffie: “julie hebben één enorm voordeel voor je werken: tijd. Het hoeft niet in een paar weken.” Dus ach, we zoeken maar eens relaxed verder tussen het genieten door.