Hindoeïsme op z’ Balinees

Omdat Balinezen tussen de 40 en 50% van hun tijd en inkomen besteden aan hun religie, van het brengen van dagelijkse offers tot het deelnemen aan upacara’s (tempelceremonies) die veel tijd en geld kosten, is het misschien de moeite waard om even stil te staan bij waar dat allemaal vandaan komt.

Het Hindoeïsme is op Bali geïntroduceerd in de 8e eeuw, en kreeg in de 15e eeuw een flinke impuls toen een groot aantal hindoepriesters (brahmanen) Java ontvluchtte voor de oprukkende Islam. Deze laatsten introduceerden ook het kastenstelsel en plaatsten zichzelf voor het gemak maar meteen bovenaan.

Daarbij zijn nogal wat elementen van de oudere Balinese godsdienst overgenomen, zodat een unieke, eigen religie is ontstaan: de Agama Hindu Dharma of Agama Tirtha. Tirtha is het heilige water dat veel gebruikt wordt in ceremonies.

Typisch is, dat de goede goden en geesten in Bali in de bergen (de 3 heilige vulkanen) wonen en de kwade demonen in zee. De mensen zitten daar tussen en moeten zorgen voor de balans. Het zal duidelijk zijn, dat Balinezen de zee vrezen – een aparte eigenschap voor een volk dat op een eiland woont en waarvan velen toch leven van de visserij.

Hoewel het Balinese pantheon heel veel goden kent, geloven zij maar in één god: Sanghyang Widi Wasa, de alles overstijgende spirituele energie. Deze kent vele gedaanten, die de vorm aannemen van goden. De belangrijkste zijn Brahma, de schepper; Vishnu, de beschermer; en Shiva, de vernietiger. Deze laatste zie je vooral in zijn gedaante van Surya, de zonnegod.

Samen met nog eens zes belangrijke Balinese goden vormen zij de 9-eenheid, waar de belangrijkste negen tempels op Bali aan zijn gewijd. Maar hoe dan ook: uiteindelijk zijn ze allemaal onderdeel van die éne god, Sanghyang Widi Wasa.

Daarnaast geloven Balinezen in atman, de permanent voortlevende ziel die steeds reïncarneert (samsara) en in het kunnen bereiken van een staat van pure verlichting: moksa. Daarin is de ziel vrij van begeerte en wordt één met Sanghyang Widi Wasa.

Daarbij horen ook de plicht om te streven naar harmonie (dharma) en de invloed van het gedrag van iedere persoon op de vorm van zijn/har volgend leven: karma.

Maar natuurlijk is er ook een wijdverbreid geloof in witte en zwarte magie, waarbij leyak het meest angstaanjagend is: mensen die uit hun lichaam kunnen treden en in één of andere angstaanjagende vorm anderen kwaad kunnen doen. Omdat kleine kinderen het meest kwetsbaar zijn voor zwarte magie, worden zij beschermd door ze in hun eerste levensjaar niet met de grond in aanraking te laten komen.

Zo, als iemand tijd heeft om dit uit te zoeken.........klopt. Vandaag is onze eerste dag lamballen, lui aan het zwembad met een boekje en verder niets doen. Yanthi heeft vrij, dus van het huizenfront geen nieuws. En ik heb alleen een half uurtje met Upeke aan de telefoon gehangen; hij belde vanuit Mexico en loopt dus 10 uur achter. O ja, voor de gastronomen onder jullie (en om Steffie, Robrecht en Elise te pesten want die kennen het): als je lekker Italiaans wilt eten, zoals wij gisteravond gedaan hebben: Kayu Manis in Sanur. Osso Buco die bijna zo goed is als die van Stef, bijvoorbeeld.

Fijne zondag!