Ogo ogo en nyepi

Typefouten? Nee. Dit zijn belangrijke (de belangrijkste) dagen van het jaar voor Balinezen. Ze vinden binnenkort in de eerste week van maart plaats, de voorbereidingen zijn in volle gang – en wij gaan ze helaas missen want we gaan zondag terug naar Europa.

Waar gaat het om?

Ogo ogo (waarbij de uitspraak van de o’s klinkt zoals in “lotto”) lijkt het Balinese carnaval. Grote optochten zijn onderdeel van de upacara; in die optochten worden enorme beelden meegetorst – sommige hebben een mens in zich die voor de aandrijving zorgt, andere staan op wagens. De ene voorstelling is nog prachtiger dan de andere; de foto’s die je hierbij ziet heb ik genomen bij balé banjars in Ubud en Sanur. Daar stonden de beelden van vorig jaar; de banjars zijn nog bezig de beelden voor dit jaar te maken. Dat gebeurt met papier maché en verf; over een paar dagen is alles klaar.

Tijdens ogo ogo is het een lawaai van jewelste; het hele gebeuren is gericht op het verjagen van de boze geesten van het eiland. Die geesten schrikken zich natuurlijk een ongeluk van de poppen: boze geesten zijn niet zo heel erg slim gelukkig en denken dat die poppen leven. Ze zijn groot en gevaarlijk! Een beetje geest maakt zich dus zo snel mogelijk uit de voeten en gaat kijken of hij/zij een bestaan op kan bouwen op Java, Lombok of nog verder. Rot voor de mensen daar, maar fijn voor de Balinezen.

Maarrrrrrr...... omdat boze geesten niet alleen vrij dom zijn maar ook een slecht geheugen hebben, is die vlucht van korte duur. Op Bali is het leven mooi, denkt de geest – waarom zou ik daar niet terug naartoe gaan? Na ogo ogo keren de boze geesten dus om en gaan op zoek naar Bali en de mensen die hun daar hebben verjaagd.

En dan is het Nyepi (zoals: “jippie”). Om twaalf uur ’s nachts is het stil en donker op Bali. Vierentwintig uur lang is er geen licht of geluid: alle winkels zijn dicht, alle straatverlichting is uit. Niemand is op straat; alle verkeer is stilgelegd. Er landen geen vliegtuigen op Ngurah Rai airport; opstijgen doet er ook geen één. Geen televisie uitzendingen, geen radio. Geen telefoon. Het is stil. Doodstil. De terugkerende geesten zien dus Bali niet en vliegen er overheen; voorgoed verdwenen.

Angstig kijkt hier en daar een Balinees omhoog, maar wordt gelukkig niet door de boze geesten gezien. En heel Bali is stil. Heel Bali? Nee. Een klein dorpje in het zuiden biedt hardnekkig weerstand.....Nusa Dua, waar de grote resorts voor toeristen liggen, heeft een aangepast programma maar totale stilte en verduistering vinden daar niet plaats. Ook in Kuta en Sanur is het niet helemaal stil en donker. Want het toerisme, waar de economie grotendeels op draait, staat haaks op Nyepi. Maar ja: als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan.

Gisteren hebben wij in dat kader nog eens rondgekeken – onder andere in een paar winkels waar alles voor de inrichting van huizen hier te vinden is. Daar ga ik met Steffie naar terug; in één ervan kreeg ik totale sensory overload, het gevoel dat je krijgt tijdens een wandeling in las Vegas: te veel, te veel, te veel. Maar in dit geval ook: te mooi. Jeetje, wat kreeg ik pijn in mijn credit card bij de gedachte dat Steffie hier zou zijn – maar dat komt nog!

Verder de laatste loodjes met Citra; nu is het alleen nog een kwestie van afwachten en dan is Lef Indonesia een feit. Lef Gawronski goes Asia.

Daarna ev en met Jos een biertje gepakt bij Batujimbar Café. Waar Nederlanders zaten, net aangekomen. En ja hoor: “Hé, heet jij geen Jos?”. Na dertig jaar elkaar niet gezien te hebben, ontmoette onze held uit Oers hier een plaatsgenoot – waarvoor hij ook had gewerkt. Ergens op dit weblog staat iets over een kleine wereld. Quod erat demonstrandum.

En gisteravond Kobe biefstuk gegeten – heerlijk. Ik kan niet anders zeggen. Of het de hoge prijs waard is, is weer een ander verhaal – zoals met alles treedt hier ook de afnemende meerwaarde op. Wijn die tien keer duurder is dan een andere, is meestal niet tien keer zo lekker; als je audio installatie twee keer zo goed moet klinken dan je vorige, is-ie tien keer duurder. Zoiets.

Wel merk ik, dat andersom ook werkt: als je twee keer zoveel drinkt als anders, is je kater tien keer groter. Één kruikje saké kan ik aan – twee duidelijk niet. Poosing is indonesisch voor duizelig en hoofdpijn. Ik weet nu wat dat is.

Verder een spreuk meegekregen die ik zo mooi vind, dat ik je die niet wil onthouden.

Work like you don’t need the money.
Love like you have never been hurt.
Dance as if nobody is watching.

Happiness.